0613174232
12 items gevonden voor ""
- Wind in de wilgen
Kent u “de bloemenband”? Het is een stoffen band die onder de rand van de kist komt te zitten met lussen waar bloemen in gestoken worden. Als de bloemen er in zitten vormt zich een soort bloementuintje aan de bovenzijde van de kist. Begin mei begeleidde ik een uitvaart waar de bloemenband prachtig bij paste. Het was een informele samenkomst in “Wind in de wilgen” (voormalig theehuis in Lelystad dat nu alleen nog voor groepen beschikbaar is) We troffen het enorm met het weer. De zon scheen toen we de kist van mevrouw naar binnen begeleiden. We plaatsten haar onder de perzikenboom in de serre. De gasten kwamen binnen en dronken een kop koffie of thee met iets lekkers en hadden ruimte om even bij mevrouw te zijn en elkaar te ontmoeten. Daarna deelden de kinderen hun herinneringen aan hun moeder terwijl op de achtergrond foto’s langzaam voorbij kwamen. Na alle herinneringen brachten we haar naar de rouwauto terwijl de muziek van Miriam Makeba door de polder klonk. Aansluitend was een uitgebreid lunchbuffet. De deuren konden open blijven staan en ook de tafels in de wilde tuin konden gebruikt worden. Vroeger was mevrouw hier zelf ook tijdens haar fietstochten vaak geweest. Mooier en warmer had het niet kunnen zijn. Foto: bloemenband.nl Arie ten Wolde - Koger
- Rouw
Veel mensen worstelen met het woord ROUW, wat is dat nou precies? Het zijn niet zomaar wat tranen. Rouw kent vele vormen. Het valt nooit met elkaar te vergelijken. Dat maakt het ook moeilijk. Bijvoorbeeld dat mensen die heel dicht bij elkaar staan, elkaar soms niet kunnen vinden of helpen. Het kan de één veel harder of heel anders treffen dan de ander. Hoe was je relatie met iemand? Hoe plotseling overkomt iets je? Of hoeveel steun en ruimte ervaar je van de mensen om je heen? Rouw kan je als een diepe pijn zelfs fysiek raken. Het kan je ontregelen. Je geheugen vertroebelen. Je kunt er doodmoe van zijn,.. Sommige mensen kunnen die kleding maar niet opruimen, durven amper de slaapkamer nog in te komen. Neem de tijd. Deel. En vraag om ruimte. En zoek hulp als het je de dagen niet meer door komt. Een nabestaande stuurde mij deze mail: Op een middag was ik in de tuin bezig en in de verte hoorde ik een aanzwellend geronk. Ik zag even later een stoet van langzaam rijdende motoren over de Kustendreef, erachter een pick-up met een kist met prachtige bloemen erop. Dat geronk trilde door in mijn lijf en was een heftige allesomvattende emotie. Zoiets bedenk je niet, emotie kan je overvallen op momenten die je niet voorziet. Wil je iemand die rouwt helpen? Luister vooral en geef aandacht. Je kunt het niet oplossen, maar wel steun geven. foto Luca Patrone
- Zo jong, zo sterk
Na je overlijden lag je in je eigen bed, op je eigen kamer. Wat fijn dat de hele familie zo steeds even bij je kon zijn. Tot de dag van de begrafenis. Ik legde je in je vaders armen en samen droegen we jou de trap af. In de woonkamer stond al je familie. Wat een groot verdriet. We legden jouw lichaam in de kleine rode uitvaartkist, daar had je zelf om gevraagd. Je hield er zo van om met papa naar Star Wars te kijken. Dus had je een Star Wars rouwkaart en waren er "stormtroopers" op de dag van je uitvaart die voor je kist uitliepen. De rouwauto reed het terrein op waar al je klasgenootjes met een bloem langs het pad stonden. Papa en Mama vertelden hoe trots ze op je waren, hoe sterk je was geweest in alles wat je zo jong al mee moest maken. De ketting met kralen voor chemo’s, operaties en ziekenhuisbezoeken was meters lang. Nu hadden jouw familieleden deze vast als een verbindende draad. We droegen je de aula uit richting het graf waar fakkels branden. Een lange stoet van mensen bracht je een laatste groet. Wat heb je op jonge leeftijd al een indruk gemaakt en wat zul je gemist worden. Arie ten Wolde – Koger
- Dijkdichters
Sinds een maandje mag ik me "Dijkdichter" noemen. Het is een dichterskring die sinds 2009 in Lelystad bestaat en elke twee weken samenkomt om gedichten met elkaar te delen. Dat betekent dus ook dat je elke twee weken met een nieuw gedicht moet komen. Een mooie stok achter de deur om creatief bezig te blijven. Voor mij ontstond deze hobby vanuit mijn werk. Soms zocht ik bij een plechtigheid een passend gedicht, maar was ik nooit helemaal tevreden. Het begon met sleutelen aan bestaande gedichten, om uiteindelijk toch maar een heel nieuw gedicht te schrijven. De reacties die ik kreeg waren zo positief dat het me stimuleerde hier mee door te gaan. Inmiddels zijn er meer onderwerpen dan alleen rouw en verlies. De Dijkdichters krijgen regelmatig opdrachten om gedichten te maken. Bijvoorbeeld voor een kunstexpositie, voor aan de wand in een café, voor op een bankje in het park, etc. Met zo'n concrete opdracht wordt je gedwongen met een bepaald thema aan de slag te gaan. Zo schreef ik recent een gedicht over "het IJsseloog" Het is een kunstmatig eiland in het Ketelmeer, bedoeld om verontreinigd slib op te slaan. Het dubbele er aan is dat het op het oog een mooi eiland is waar bloemen bloeien die soms door de IJssel helemaal vanuit Zwitserland zijn meegevoerd. (foto Siebe Swart) Eén oog kijkt naar de hemel Haar wimpers bloeien Gevoed door haar tranen Eén oog kijkt naar de hemel Verfrissend groen in donker water Haar duistere inhoud blijft verborgen
- Alleen verder?
Het was stil geworden in huis na het overlijden van zijn vrouw. Zijn steun en toeverlaat. Afscheid nemen. Het komt een keer, maar hoe moet je daarna verder? Hij regelde de praktische dingen, zij de sociale. Hij was de luidruchtige, zij was er voor een goed gesprek. Zo waren ze een team. De laatste jaren was hij aan een rolstoel gebonden en nu was hij afhankelijk van wie hem bezocht of op kwam halen. De dagen bestonden uit wat lezen, of de dagelijkse dingen zoals eten en afwassen. De dagen duurden vaak lang. Gelukkig waren zijn kinderen en kleinkinderen trouwe bezoekers. En met een glaasje wijn zat hij al snel weer op zijn praatstoel. In zijn agenda schreef hij dagelijks wie er geweest was of waar hij verder aan moest denken. Dat gaf houvast. Toen zijn huishoudelijke hulp op een ochtend aan de vaste deur stond bleek hij in zijn slaap overleden. 2 jaar na zijn vrouw. We bespraken de wensen voor zijn uitvaart op zondagavond in de woonboot van zijn zoon. Het werd een lang gesprek terwijl de zon rood in het water onder ging, want wat waren er veel verhalen en warme herinneringen. Op de dag van de crematie schreven alle bezoekers nog een laatste berichtje in zijn agenda. De familie bracht hem tot de deur van de oven en gaf zijn agenda met hem mee. En terwijl de regen tegen de ramen kletterde hieven we het glas op hem, want daar hoorde bij hun vader.
- Een sterke basis
Ik zit naast je bed En houd je hand vast. Ik denk terug aan alles wat we samen deden. Samen skiën, samen klussen, bier brouwen, bier drinken. Laatst nog op het terras in een waterig zonnetje. Je was lief en geduldig. Je was grappig en had een geruststellende aanwezigheid. Een sterke basis die er altijd was. Je was mijn vader en mijn vriend. De apparaten piepen en ik ben weer met mijn hoofd bij hier en nu. Jij in dit bed. Geen strohalmen meer om vast te grijpen. Je hebt gevochten om weer beter te worden, maar het kan niet meer. Alles is gezegd en je bent rustig. Klaar om te gaan. Je zucht... Het is stil. Plotseling nog een zucht. En je bent weg. Wat fijn om al die tijd bij je geweest te zijn. Wat goed dat jij er zo klaar voor was. Maar wat zullen we je vreselijk gaan missen. Op de dag van je uitvaart zit de kerk vol. Het is een klassieke dienst, zoals jij dat wilde. Met orgelmuziek, muziek die doet denken aan hoe jij vroeger op het orgel speelde. In de stralende zon lopen we van de kerk naar de begraafplaats. Met mijn neven samen tillen we je kist naar het graf, om daar je lichaam los te laten. Omgeven door graven van andere familieleden. Onwerkelijk om verder te gaan zonder jou. Wat goed dat jij er zo klaar voor was. Maar wat zullen we je vreselijk gaan missen. ( Impressie van een uitvaart die ik mocht begeleiden)
- Wie kent er nog een goeie mop?
In april 2023 zat ik aan tafel bij mijn oom en tante. Mijn oom Rob wist dat hij ongeneeslijk ziek was en wilde dat ik zijn uitvaart zou doen. En hij had nogal een duidelijk idee hoe. We legden alles samen vast, hopend dat het nog maar lang op de plank zou blijven liggen. Stichting levensportret maakte nog een waardevolle herinnering voor zijn kinderen en kleinkinderen, omdat hij bang was dat zijn kleinkinderen anders later geen idee meer zouden hebben wie ‘opa Rob’ geweest was. Mijn tante stopte eerder met werken en samen hebben ze intensieve maanden genoten, reizen gemaakt, tranen gelaten, borrels gedronken en met veel mensen mooie gesprekken gehad. Eind november gaf zijn lichaam aan dat hij niet langer meer verder kon en koos hij voor euthanasie. Er werd een kist besteld bij Siem Boot. Zijn dierbaren kwamen de kist beschilderden. Rob was heel trots op het resultaat. De rouwkaart werd ontworpen, met een foto van zijn zeilboot die hij zelf uitzocht. Op de ochtend van de euthanasie werd de kist geleverd zodat hij deze nog even in het echt kon zien. Toen hij daarna het glaasje leeg dronk zei hij: “Ik heb wel eens een betere borrel gehad, wie kent er nog een goede mop?“ om het moment voor zijn vrouw en kinderen wat luchtiger te maken. Alles was al gezegd. Op de dag van de uitvaart ging alles zoals hij het met zijn vrouw en kinderen bedacht had. Wat kan het waardevol zijn als je de kans hebt het samen voor te bereiden. Arie ten Wolde – Koger
- Lichtpuntjes
Tony wilde zo graag leven en ze bleef altijd lichtpuntjes zien. Maar nu was haar lichaam op. Ze wist dat er geen kans meer was dat ze hier nog bovenop zou komen. Er volgde een periode van afscheid. Vrienden en familie kwamen langs in het ziekenhuis, want naar huis gaan lukte niet meer. Haar gezin zat rond het bed en samen hadden ze er vrede mee dat dit het einde was. Langer rekken zou alleen maar meer pijn betekenen. De avond dat ze in slaap gebracht zou worden was ze bang. Vroeger, als de kinderen niet konden slapen, of bang in het donker waren dan zei ze: ‘Denk aan je leukste dag, waar ben je?” Vaak vielen ze daarna rustig in slaap. Nu zei haar man tegen haar: “Wat is jouw meest ideale dag? Wanneer ben je het gelukkigst?” Ze dacht aan een mooie dag om naar buiten te gaan met haar hond Saar. Het park in, wandelend naar de vijver, genietend van de rust en de geluiden van vogels. Zo sliep ze rustig in… Op de dag van de uitvaart las ik dit gedicht: Ik ontmoet je in de stilte van mijn hart In een vogel op een tak In dauw op het gras Ik ontmoet je, Zomaar tijdens het lopen Voor de schoonheid van gewoon doe jij mijn ogen open. Ik ontmoet je en ik lach. Dag Tony Dag
- De laatste verpakking
Het meest confronterende beeld blijft toch wel de uitvaartkist. Bij een gesprek met een familie kondig ik altijd even aan dat het kistenboek open gaat. Het beeld van de kist maakt heel duidelijk waarom je met elkaar in gesprek bent. Bloemen, locatie, catering, het zijn dingen die je voor een feestje of receptie ook zou bespreken. Veel mensen geven niet zoveel om een uitvaartkist. “Stop mij maar in een kartonnen doos” is een uitspraak die vaak aangehaald wordt. Toch leert de ervaring dat het wel degelijk een behoorlijk verschil maakt. Het beeld van de uitvaart, de locatie, de bloemen en de kist blijven nog lang op het netvlies staan. Er is dus ook veel mogelijk. Recent had ik een uitvaart waar de achterkleinkinderen vlinders hadden gemaakt en deze tijdens de muziek op de kist plakten. Daar hoeft het geen speciale kist voor te zijn, maar het was een prachtig beeld. Ik vind een wade zelf vriendelijker dan een kist, bovendien zou je die ook nog kunnen maken met stoffen die je mooi vind of er kledingstukken in kunnen verwerken. Een uitvaart die me raakte was van een mevrouw die lekker op haar zij met haar nachthemd aan in de wade lag. Op weg naar dromenland. Zo wilde ze het graag.
- Praten over de dood
Enig idee wat de wensen van uw partner zijn bij het overlijden? Een opdracht bij de uitvaartopleiding Meander, is het maken van een programma voor je eigen uitvaart. Dat is best lastig om te bedenken. Het leverde mooie gedachten en gesprekken op. Waar mijn partner het meest van schrok was dat ik graag thuis opgebaard zou willen worden. “Ik wil je als je dood bent niet meer in huis hebben hoor,..” Ik reageerde verbaasd: “Ik ben toch niet ineens eng als ik dood ben? Dan zet je me maar in die zijkamer, ik ga echt niet naar een uitvaartcentrum..” Mijn partner zou graag willen dat er een bijeenkomst ergens in een gezellige zaal is, waar ruimte is om samen te zijn, te kletsen, iets te drinken, muziek op de achtergrond en af en toe een spreker of een filmpje. Recent organiseerde ik zo’n uitvaart in “De Waterlely” in het natuurpark. Prachtige locatie, die multifunctioneel inzetbaar is, ook voor een meer klassieke opzet. Meneer was echt een natuurmens en had ook een ecologische kist van natuurvezels. Omdat meneer wist dat hij binnenkort zou overlijden hadden we met zijn gezin een voorbereidend gesprek gehad. Best verhelderend om je wensen uit te spreken. Waarschijnlijk gaat het er bij ons thuis vaker over dan bij een gemiddeld gezin, dus we komen er samen wel uit. U ook? Arie ten Wolde – Koger
- In het donker op de begraafplaats
Begin dit jaar deed ik een uitvaart voor een Chinese familie. De overledene gaat met meerdere lagen kleding in de kist, deze kleding is bedoeld voor de verschillende werelden waar de overledene doorheen reist. In de Chinese traditie wordt de datum van de uitvaart bepaald aan de hand van de maan en sterren stand. Na het regelen belde de familie dat ze wisten wanneer de uitvaart moest zijn. Woensdag 3 januari tussen 04:00 en 08:00. Dat werd een uitdaging. Gelukkig vond ik een locatie waar de uitvaart mocht beginnen om 07:15. De familie bleef de nacht voor de uitvaart slapen bij de overledene. We verlieten in een wolk van wierook het uitvaartcentrum en liepen met een loopkoets in het aardedonker over de begraafplaats naar het crematorium. Met mijn telefoon scheen ik de route bij. Op een geschikte plek haalden we een blik en lucifers tevoorschijn om het vuuroffer te doen. Er werd dodengeld en papieren voedsel verbrand en andere dingen die de overledene op zijn reis nodig zou hebben. Terwijl ze ondertussen gebeden chanten. Zijn dochtertje gaf me een sticker van Mickey Mouse, of ik die er ook bij wilde doen. Na het vuuroffer waren we om 07:45 bij het crematorium zodat precies op tijd de invoer in de ovenruimte plaatsvond.
- Poezenbeeldje
Bent u ook zo dol op oude spullen? Als kind maakte ik in mijn slaapkamer vaak een soort museum waar dan familieleden heen gesleept werden om te komen kijken. Postzegels, boekjes van mijn betovergrootvader, oude munten, brillen van mijn oma etc. Mijn vrouw houdt er ook erg van, dus we hebben onze spullen op wat plekken in huis uitgestald. Onze beide families kloppen vaak bij ons aan als ze oude foto’s en curiosa kwijt willen. Toen wij het huis van mijn opa leeg moesten halen na zijn overlijden gingen alle spullen die hij en oma gebruikt hadden door onze handen. Spullen die hen dierbaar geweest waren. We zochten met zorg naar een nieuwe bestemming, maar er werd ook het nodige aan de straat gezet. (de kringloop was toen nog niet zo hot) Tja, hoe gaat dat als je er niet meer bent? Ik hoop mijn kinderen enthousiast te krijgen voor mijn spullen. Maar gelukkig maak je niet mee wat er uiteindelijk mee gebeurt. Recent had ik een uitvaart van een mevrouw die poezenbeeldjes verzamelde. Aan het einde van de dienst deden we een oproep. Mevrouw had haar leven lang onderdak geboden aan allerlei straatkatten, nu was het aan de bezoekers om haar poezenbeeldjes een nieuw thuis te geven. Bij de uitgang stonden de poezenbeeldjes te wachten. Arie ten Wolde – Koger